JavaScript is required for this website to work.
GESCHIEDENIS

Vandaag 1916: in Dublin breekt de Paasopstand uit

VandaagLuc Pauwels24/4/2024Leestijd 2 minuten
De Britse aanval op de General Post Office afgebeeld op ‘Birth of the Irish
Republic’ van Walter Paget

De Britse aanval op de General Post Office afgebeeld op ‘Birth of the Irish Republic’ van Walter Paget

De Paasopstand in Dublin leek een zinloos bloedoffer maar heeft tot de onafhankelijkheid van Ierland geleid.

Aangeboden door de abonnees van Doorbraak

Dit gratis artikel wordt u aangeboden door onze betalende abonnees. Als abonnee kan u ook alle plus-artikelen lezen. Doorbreek de bubbel vanaf €4.99/maand.

Ik neem ook een abonnement

In Dublin breekt op Paasmaandag 24 april 1916 de Ierse Paasopstand uit (Iers: Éirí Amach na Cásca), een revolutionaire poging om Ierland onafhankelijk te maken van Groot-Brittannië. Pádraig Pearse en James Connolly bezetten met hun medestanders het hoofdpostkantoor van Dublin in de O’Connell Street. Met hun naar schatting 1000 Volunteers en een 250 leden van de Irish Citizen Army zijn ze kansloos tegenover 4500 Britse militairen, aangevuld met meer dan 1000 politieagenten. Toch houden ze het uit tot 3 mei.

Honderden worden gedood en ongeveer 3000 verdachten worden gearresteerd. De zeven ondertekenaars van de Onafhankelijkheidsverklaring worden geëxecuteerd, onder hen de al dodelijk getroffen Connolly, die vastgebonden op een stoel wordt terechtgesteld omdat hij niet meer kan staan.

Na deze zeven executies radicaliseert de Ierse publieke opinie. Voor de Paasopstand werden de revolutionairen gezien als onverantwoordelijke avonturiers die het Ierse nationalisme alleen maar schade konden toebrengen.

De overlevenden reorganiseren het Republikeinse leger, en de nationalistische gezindheid dringt verder door in de Sinn Féin-partij. In werkelijkheid heeft Sinn Féin (Iers voor Wij zelf) eigenlijk weinig of niets te maken met de Paasopstand, maar de pers noemt het gemakshalve een ‘Sinn Féin-opstand’. Dat maakt dat duizenden nieuwe leden Sinn Féin vervoegen en dat SF een jaar later wordt overgenomen door de radicale nationalisten.

De verkiezingen voor het Britse parlement in december 1918 resulteren in een grote overwinning voor Sinn Féin in Ierland. Zo kan in 1921 de Ierse Vrijstaat worden uitgeroepen met als president Éamon de Valera. Hij was de commandant van het 3de Bataljon Volunteers, maar werd door de Britten in 1916 niet geëxecuteerd omdat hij in de Verenigde Staten geboren was en het Verenigd Koninkrijk hoopte op Amerikaanse hulp in de Eerste Wereldoorlog.

De Ierse Republiek is later, na de Tweede Wereldoorlog, tot stand gekomen. De Paasopstand is dus géén verloren zaak geweest.

Luc Pauwels (1940) is historicus, gewezen bedrijfsleider en stichtte het tijdschrift 'TeKoS'.

Commentaren en reacties